زمین چند ساله است؟ – نتکانف

به گزارش نتکانف به نقل از زومیت زمین تقریبا ۴٫۵۴ میلیارد سال پیش درست ۱۰ میلیون سال پس از تولد خورشید شکل گرفت. پس از آنکه ابری عظیم از گاز برای شکل گیری خورشید دچار فروپاشی شد بخش های باقی مانده از این ابر سیاره ها را تشکیل دادند.

مارک پوپینچاک ستاره شناس موزه تاریخ طبیعی آمریکا و دانشگاه نیویورک می گوید: دوست دارم منظومه های خورشیدی را به پیتزا تشبیه کنم. اگر ابر گازی که ستاره از آن شکل می گیرد توپ خمیر باشد درابتدا توده ای غلیط است اما مقداری چرخش اولیه خواهد داشت. ستاره از ۹۹ درصد آن خمیر تشکیل می شود؛ اما باقی خمیر هنوز می چرخد و با توجه به مدت زمان کافی مانند پیتزا در اطراف ستاره صاف می شود. از آن یک درصد خمیر تمام سیاره ها تشکیل می شوند.

با این حال زمین نوزاد با دنیای سبز و انبوهی که امروز می شناسیم فاصله داشت. زمین هنگام شکل گیری به دلیل برخوردهای شکل دهنده ی آن هنوز مذاب بود. بخش های سنگین تر مثل آهن ته نشین شدند و هسته ی سیاره مان را شکل دادند و عنصرهای سبک تر به روی سطح آمدند. این فرآیند در نهایت باعث شکل گیری زمین با لایه های هسته گوشته و پوسته شد.

زمانی که منظومه شمسی آرام گرفت و سیارک های کمتری به زمین هجوم آوردند اقیانوس ها شکل گرفتند و حیات تقریبا بلافاصله به وجود آمد. پاپینچاک می گوید: «درحالی که انسان ها در بخش زیادی از تاریخ زمین حضور نداشتند حیات سلولی تقریبا به مدت ۳٫۵ میلیارد سال بی وقفه وجود داشته است.» حتی پژوهشی جدید نشان می دهد این عدد می تواند بزرگ تر باشد و به ۴٫۲ میلیارد سال برسد.

ما دانش خود از زمان وقوع رویدادها در تاریخ سیاره را مدیون زمینی هستیم که روی آن می ایستیم. سنگ ها کلید تعیین سن سیاره زمین و گذشته ی آن هستند. دانشمندان با فرآیندی موسوم به تاریخ گذاری پرتوسنجی سن یک سنگ را تخمین می زنند. تخمین سن سنگ های روی سطح زمین می تواند دشوار باشد؛ زیرا زمین سیاره ی شلوغ و فعالی است. همچنین آتشفشان ها شرایط آب و هوایی و فرآیندهای جغرافیایی یافتن سنگ های مربوط به زمان شکل گیری زمین را دشوار می سازند.

ماه بر اثر برخورد با سیاره ما در زمان نوزادی اش شکل گرفته است اما برخلاف زمین تکتونیک صفحه ای ندارد. نمونه سنگ های به دست آمده از ماه درجریان ماموریت های فضانوردی آپولو به تخمین سن زمین کمک کردند و نمونه های جدید آورده شده به زمین در مأموریت های جدیدتر مثل چانگ ای ۵ نیز می توانند به درکمان از تاریخ ماه اضافه کنند.

برای سیاره های نزدیک مثل مریخ می توانیم فضاپیماهای سطح نورد را برای نمونه برداری و تحلیل سن سنگ ها ارسال کنیم؛ اما چگونه می توان سن سیاره های واقع در اطراف ستاره های دیگر را که رسیدن به آن ها بسیار زمان بر است تخمین زد؟

به گفته ی پوپینچاک بهترین روش برای یادگیری درباره ی سیاره های فراخورشیدی بررسی خود ستاره است. من به سرعت چرخش آن ها نگاه می کنم. ستاره های جوان معمولا با سرعت بالایی می چرخند درحالی که ستاره های کهنسال سرعت کمی دارند. اگر بتوان سرعت چرخش یک ستاره ی میزبان سیاره را بررسی کرد می توان سن ستاره را تخمین بزنم و از همان عدد به سن سیاره رسید.

با کشف و شناسایی دنیاهای فراخورشیدی بیشتر می توانیم نکات بیشتری را درباره ی چگونگی شکل گیری سیاره ها فرا بگیریم که به ما در درک بهتر تاریخ زمین کمک می کنند.

پایان خبر نتکانف