بازگشت بنزین پتروشیمی به چرخه سوخت/ آلایندگی 2.7 میلیارد دلاری!

آفتاب نیوز :

با افزایش مصرف بنزین طی سال های اخیر و عقب ماندگی تولید، بار دیگر دولت به اولین و دم دست ترین راهکار، یعنی عرضه بنزین پتروشیمی و واردات سوخت روی آورده است. 

آن طور که حمیدرضا حاجی بابایی، رییس کمیسیون تلفیق بودجه مجلس، شانزدهم اردیبهشت سال جاری به نتکانف گفته است، به منظور تامین منابع هدفمندی یارانه و جبران کسری انرژی، دولت با پتروشیمی ها برای تامین بنزین کشور در سال جاری قرارداد دو میلیارد و 700 میلیون دلاری منعقد کرده است.

این بدان معناست که دولت و مجلس دست به دست هم بودجه 2.7 میلیارد دلاری برای افزایش آلایندگی شهر ها کناز گذاشته اند. چراکه گفته می شود بنزین تولیدشده توسط پتروشیمی ها خطرات جدی نظیر آلوده تر شدن هوا دارد. استفاده از این سوخت می تواند مشکلات جدی برای شهروندان ایجاد کند.

تولید بنزین پتروشیمی؛ بدعتی که احمدی نژاد گذاشت

به نظر می رسد افزایش تولید بنزین توسط پتروشیمی ها به طرحی موسوم به طرح ضربتی افزایش تولید بنزین که مبدع آن محمود احمدی نژاد، رییس دولت های نهم و دهم، بود، بازمی گردد. این طرح به دنبال افزایش تحریم های بین المللی در شش مجتمع پتروشیمی شازند اراک، جم، برزویه (نوری)، امیرکبیر، واحد آروماتیک بندر امام و بوعلی سینا با ظرفیت تولید روزانه 15 میلیون تا 17 میلیون لیتر بنزین و 9 میلیون لیتر گازوییل آغاز شد.

معصومه ابتکار، رییس سابق سازمان محیط زیست، در رابطه با علت تولید بنزین پتروشیمی بیان کرده بود: «واردات بنزین از سال 88 قطع شد. به علت بی برنامگی در آن دوره یک نفر [محمود احمدی نژاد]پیشنهاد داده بود که کسری بنزین را از محل ترکیبات بنزین تولیدی در پتروشیمی ها تامین کنیم. آن ترکیب از نظر استاندارد اصلا بنزین نیست و از نظر سلامت بسیار خطرناک است و ترکیبات بنزن و تلویین در آن بسیار بالاتر از حد استاندارد است. به عنوان مثال بنزن یک ترکیب کارتینوژن درجه A است و منجر به سرطان می شود. از این جهت کیفیت بنزین پتروشیمی کاملا روشن است. اما متاسفانه از سال 89 این کار صورت گرفت.»

همچنین سیدحمید حسینی، رییس هییت مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی، درباره استفاده از محصولات پتروشیمی به عنوان سوخت هفتم دی 1401 در گفتگو با ایلنا اظهار کرده بود: «ما هیچ وقت بنزین پتروشیمی نداشته ایم؛ برخی شرکت های پتروپالایشی نظیر نوری، بوعلی، شازند و اصفهان ظرفیت تولید فرآورده هایی شبیه بنزین را دارند و یا اینکه نفتایی تولید می کنند که قابلیت استفاده در تولید بنزین را دارند. زمان دولت احمدی نژاد از ترکیباتی برای تبدیل به بنزین استفاده می شد، اما رعایت نکردند و بنزن زیادی مورد استفاده قرار گرفت. اکنون گرچه از فرآورده های پتروشیمی مانند رافینت، لایتن و نفتا برای بنزین استفاده می شود، اما قطعا بنزن که خطرناک است استفاده نمی شود. این بنزین هرچند یورو 4 نخواهد بود و یورو 3 است، اما نمی توانیم بگوییم که خطرناک و سرطان زاست.». 

تولید بنزین پتروشیمی بدون توجیه اقتصادی!

نرسی قربان، کارشناس ارشد حوزۀ انرژی، در گفتگو با تجارت نیوز عنوان کرد: اطلاع دقیقی از جزییات فرآیند تولید بنزین توسط توسط متان ندارد، اما متان فرآورده گرانی است که نه تن ها منجر به انتشار مواد مضر شده، بلکه توجیه اقتصادی هم ندارد.

به گفته او مصرف بالای بنزین و قاچاق ناشی از قیمت پایین بنزین از عوامل مهم کمبود سوخت است. اما موضوع واردات بنزین موضوع جدیدی نیست و در مواجهه با کمبود سوخت با افزایش واردات، سرمایه گذاری مناسب در پالایشگاه ها و ورود پالایشگاه خلیج فارس در صحنه تولید بنزین شاهد افزایش تولید بنزین به حدی بودیم که بیش از نیاز مصرفی کشور بوده است. اما روند افزایش مصرف، دوباره کشور را با کمبود بنزین مواجه کرده است.

تایید واردات بنزین

طبق پیگیری های تجارت نیوز، وزارت نفت نسبت به جزییات قرارداد پتروشیمی ها اظهار بی اطلاعی کرد و موضوع به شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران ارجاع داد. اما شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران نیز در جریان جزییات قرارداد نبود و متولی قرارداد امضاشده توسط شرکت نفت را پتروشیمی های خصوصی دانست.

لازم به ذکر است در خلال پیگیری ها، واردات بنزین به عنوان یکی از راهکار های جبران ناترازی تایید شده است.

ناصر عاشوری، دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش در نشستی خبری عنوان کرده بود که ریشه ناترازی بنزین در مصرف بی رویه است و مصارف بالا، کار را به جایی رسانده که به جای صادرات، در سال گذشته حدود سه میلیارد دلار واردات بنزین انجام شده است.

او هم چنین اظهار کرده است که از شرکت ها و پالایشگاه های فعلی نمی توان انتظار رشد ظرفیت تولید داشت.

با توجه به این اظهارات انتظار می رود در کنار قرارداد 2.7 میلیارد دلاری با پتروشیمی ها در زمینه بنزین، هم چنان واردات بنزین نیز برای جبران ناتزاری انجام شود. ناترازی در بنزین امری جدی در کشور است که به نظر می رسد مسیولان فعلا با راهکار های غیر قیمتی در زمینه سوخت، قصد جبران این ناترازی را دارند.