ماجرای بوتاکس های تقلبی ایران در ترکیه چیست؟

آفتاب نیوز :

تقاضا برای بوتاکس برای اهداف زیبایی همچنان در حال افزایش است، زیرا افراد بیشتری به دنبال درمان های غیرتهاجمی برای کاهش چین و چروک و دستیابی به ظاهری جوان تر هستند.

گزارش انجمن بین المللی جراحی پلاستیک زیبایی (ISAPS) هم نشان می دهد که بوتاکس با بیش از 5 میلیون عمل در سراسر جهان، محبوب ترین عمل زیبایی غیرجراحی در سراسر جهان در سال 2018 بوده است. گراند ویو ریسرچ هم پیش بینی کرده که بازار جهانی بوتاکس تا سال 2025 به 9.7 میلیارد دلار برسد.

تزریق بوتاکس در ایران هم افزایشی است و حالا به گروه های سنی نوجوانان هم رسیده. حتی 14 تا 18 ساله ها هم خواهان تزریق بوتاکس و خدمات به اصطلاح زیبایی شده اند. اما مشکل اصلی اینجاست که عوارض احتمالی بوتاکس ها به ویژه آن هایی که به صورت تقلبی و ارزان وارد بازار کشور می شود می تواند کیفیت زندگی آن ها را به شدت کاهش دهد، چون بسیاری از این عوارض غیرقابل برگشت هستند.

متولیان حوزه سلامت هم بار ها نسبت به عوارض مصرف این بوتاکس های تقلبی هشدار داده اند. عوارضی از جمله افتادگی پلک، فلج عضلات ناحیه تزریق، تخلیه چشم، تخلیه قسمتی از صورت، عفونت های جدی زیر پوستی، تاری دید یا مشکلات بینایی، علایم تنفسی، سردرد و…

خطر بوتاکس ایرانی!
داستان ادعای رسانه های ترکیه چه بود؟ دو رسانه ای که به صورت همزمان اقدام به انتشار گزارشی علیه بوتاکس های ایرانی کردند.

در اولین گزارش دکتر کیهان اولوچ، عضو انجمن مغز و اعصاب ترکیه به حریت اعلام کرده بود: در برخی از بوتاکس هایی که شهروندان انجام داده اند، مواردی از نشتی چشم مشاهده شده است. استفاده در ناحیه نامناسب، استفاده از دوز اشتباه، پخش شدن بوتاکس به عضلات مختلف یا استفاده از یک محصول تقلبی و تایید نشده از جمله بوتاکس ایرانی هم از جمله عوامل عوارض جانبی بوده اند.

او همچنین تاکید کرده بود که سه برند بوتاکس مورد تایید وزارت بهداشت ترکیه است و سایر محصولات از جمله محصولی به نام بوتاکس ایرانی تایید نشده و از راه های غیررسمی وارد ترکیه می شوند.

همزمان رسانه cnnturk هم با تیتری تحت عنوان «خطر بوتاکس ایرانی!» به این موضوع پرداخته و نوشته بود؛ اکثر بوتاکس های تولید شده در ایران از استاندارد های جهانی بهداشت برخوردار نیستند و برخی از پزشکان ترکیه به دلیل قیمت بسیار ارزانتر این مواد را از مرز به صورت قاچاق وارد ترکیه می کنند. استفاده از محصولات غیرمجاز با منشاء ایرانی در بوتاکس هم می تواند عوارض جدی ایجاد کند.

هشدار توزیع بوتاکس تقلبی در اردیبهشت
ماجرای بوتاکس های تقلبی با سواستفاده از همین برند ایرانی اواسط بهار امسال هم در کشور رقم خورده بود و شاید سرمنشا همان ادعای ترک ها هم باشد. بهار امسال اداره کل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو نسبت به توزیع فرآورده تقلبی بوتاکس، به تمامی معاونت های سازمان غذا و دارو سراسر کشور هشدار داد و اعلام کرد: «به استحضار می رساند گزارش های مکرر از عرضه فرآورده تقلبی بوتولینوم توکسین A تزریقی با نام تجاری مصپورت و دیستون (دو محصول تولیدشده در ایران) خارج از سیستم مجاز توزیع دریافت شده که حاکی از عرضه موارد تقلبی این فرآورده ها دارد.»

متولیان حوزه سلامت البته تاکید می کنند که عوارض ناشی از تزریق بوتاکس ها برای محصولات مورد تایید سازمان غذا و دارو یا بوتاکس های ایرانی نیست. اما به هر روی مصرف بوتاکس در ایران چه درباره محصولات داخلی و چه خارجی روند افزایشی دارد و افزایش قابل توجه هزینه هایش هم باعث شده که مردم گرایش بیشتری به بوتاکس های ارزان قیمت داشته باشند که می توانند تقلبی هم باشند.

هزینه تزریق بوتاکس در حال حاضر بین 700 هزار تا یک میلیون و 500 هزار تومان است.

خطر اصلی، اما هشدار چند روز پیش عضو هیات مدیره جامعه جراحان ایران است که از کاهش سن مصرف بوتاکس و جراحی های زیبایی در کشور خبر داده و گفته «در حال حاضر تمایل به عمل جراحی زیبایی و بوتاکس بین نوجوانان 14 تا 18 ساله که والدین خود را وادار به پذیرش این کار می کنند، در حال افزایش است.» اتفاقی که می تواند آسیب ناشی استفاده از بوتاکس های تقلبی در این گروه سنی را به شدت افزایش دهد، چون آن ها را با مشکلات روحی و روانی متعددی مواجه خواهد کرد.

این نکته را رضا لاری پور، معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی و سخنگوی این سازمان هم تایید می کند و می گوید: همانطور که در کشور بلوغ زودرس در حال شکل گیری است یا با مساله کوتاهی قد مواجه هستیم، هجمه افراد برای انجام عمل زیبایی در سنین پایین تر هم رخ داده که ناشی از دو مساله است؛ تبلیغات ناصحیح و فرهنگ غلط. مردم فکر می کنند این قبیل خدمات در آن ها تغییرات فاحش ایجاد می کند که البته تغییرات ایجاد می شود، اما عوارضی دارد که غیرقابل برگشت است.

معمولا افرادی که با سن کم برای جراحی های زیبایی مراجعه می کند رضایت و همراهی والدینشان را هم دارند

او معتقد است بخشی از این فرهنگسازی همچنین اصلاح این فرهنگ غلط باید در خانواده ها و آموزش و پرورش صورت بگیرد. علاوه بر این در سنین مشخص هم ممنوعیت هایی درباره آن در نظر گرفته شود. همانطور که کشیدن و فروش سیگار در سنین زیر 18 سال ممنوع است، انجام چنین جراحی های زیبایی که درمانی نیستند هم می تواند ممنوع شود.

حریف قلیان هم نیستیم
وقتی نمی توانیم قلیان کده ها را جمع کنیم، درباره مدیریت افزایش تقاضای تزریق بوتاکس هم نباید انتظار چندانی داشته باشیم. این نکته دیگری است که لاری پور به آن اشاره می کند و می گوید: همین حالا وزارت بهداشت به عنوان متولی سلامت حتی نمی تواند قلیان کده ها را از سطح کشور جمع کند و این چالشی بزرگ برای مدیریت چنین تقاضا هایی در خدمات زیبایی است.

او ادامه می دهد: قلیان ها به عنوان یک ماده مضر به صورت رسمی شناخته شده اند، اما انواع جواز کسب برای قهوه خانه ها صادر می شود. به همین دلیل هم امکانپذیر نیست که در حوزه افزایش تقاضا برای بوتاکس هم انتظار موفقیت چندانی را داشت. نکته نگران کننده هم این است که مداخله گران غیرمجاز از این بازار آشفته افزایش تقاضا نهایت سوءاستفاده و بهره برداری را می کنند.

سخنگوی سازمان نظام پزشکی درباره این که پزشکان بر اساس اخلاق پزشکی تا چه میزان می توانند از ارایه چنین خدماتی به افراد در سنین نوجوانی و جوانی پرهیز کنند، بیان می کند: عمده کار بحث تقاضاست و باید آن را مدیریت کرد. مردم باید آگاه شوند و این مساله منجر به مدیریت روال افزایشی است. درباره اخلاق پزشکی هم یک طبیب در همه مداخلاتی که قابلیت انجام دارد می تواند دخالت کند، اما باید مسیولیت کاری که انجام می دهد را بپذیرد. هر چند به طور کلی معمولا فردی که با سن کم مراجعه می کند رضایت و همراهی والدینشان را هم دارند.

وزارت بهداشت به عنوان متولی سلامت حتی نمی تواند قلیان کده ها را از سطح کشور جمع کند و این چالشی بزرگ درباره افزایش تقاضا ها در خدمات زیبایی است.

بوتاکس هم گردش مالی بالایی دارد
معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی درباره ادعای پزشکان ترکیه مبنی بر تقلبی بودن بوتاکس های ایرانی هم بیان می کند: در این باره دو نکته وجود دارد، اول این که سازمان غذا و داروی ایران در تاییدیه دارو های وارداتی به کشور، نظر فنی و تخصصی را اعلام می کند و اجازه واردات محصولات تقلبی را نمی دهد. نکته دوم هم درباره محصولات تولید شده در داخل کشور است. نظارت بر کلیه محصولات دارویی و فرآورده های آن اعم از ماده اولیه و محصول نهایی از سوی سازمان غذا و دارو انجام می شود.

او ادامه می دهد: گزارش های مربوط به این که عوارض دارویی به چه صورت است، از جمله انواع بوتاکس ها توسط سازمان غذا و دارو بررسی و به اعتراضات پاسخ داده می شود. اما نکته مهم اینجاست که این محصولات بیشتر در حوزه زیبایی مصرف و طبیعتا گردش مالی بالایی هم دارند. به همین دلیل شبیه دیگر بازار های اقتصادی می توانند با واکنش از سوی رقبا همراه و رقبا سعی در خارج کردن یکدیگر داشته باشند. به همین دلیل برخی عنوان می کنند، یک محصول مشکل دارد یا مورد تایید است.

لاری پور البته تاکید می کند که درباره چنین ادعایی سازمان غذا و دارو باید پاسخ دهد که انواع بوتاکس های تولید و پخش شده در کشور چقدر آسیب زا بوده یا عوارض جانبی داشته است، اما این نکته را هم اضافه می کند که در مجموعه نظام پزشکی تاکنون آمار بالای گزارش و شکایت از عوارض بوتاکس که از سوی متخصصان مورد تایید و با محصولات مورد تایید سازمان غذا و دارو انجام شده، وجود نداشته است.