آغاز رسمی بی برقی در ایران/ نیروگاه ها در تله «ناترازی انرژی» گرفتار شدند

به گزارش خبرگزاری نتکانف در حالی که مازوت سوزی در کلانشهرها همواره در یک دهه اخیر از سوی مسئولان دولتی تکذیب می شد اما مسعود پزشکیان رئیس جمهوری هفته گذشته دستور داد تا مازوت سوزی در نیروگاه های اراک کرج و اصفهان متوقف شود.

دلیل پزشکیان حفظ سلامت مردم اعلام و گفته شد که «قرار نیست تعدادی بمیرند تا ما برق داشته باشیم.»

مازوت یک نفت کوره سنگین با کیفیت پایین است که در نیروگاه های برخی کشورها استفاده می شود به عبارتی دیگر مازوت یک محصول «روغن کثیف» در نظر گرفته می شود.

اما باید پرسید چه می شود که نیروگاه های کشور از چنین سوختی استفاده می کنند؟

استفاده از مازوت؛ اختیار یا اجبار؟ 

سهم گاز طبیعی از سبد انرژی در ایران بیش از ۷۰ درصد است در حالی که ایالات متحده که نخستین تولیدکننده گاز طبیعی در جهان است و بیش از ۲۳ درصد از کل تولید گاز جهان را در اختیار دارد تنها ۲۴ درصد از سبد انرژی خود را به گاز اختصاص داده است.

همچنین اکنون بیش از ۸۰ درصد تولید برق کشور وابسته به گاز است. در واقع به غیر از نیروگاه های برق آبی و تجدیدپذیر سوخت ۸۶ درصد سایر نیروگاه های تولیدکننده برق به گاز وابسته است و بیش از ۱۰۱ نیروگاه که از گاز طبیعی استفاده می کنند برق همه صنایع را هم تأمین می کنند.

گاز در تأمین سوخت صنایع نیز نقش کلیدی دارد به طوری که هم اکنون بیش از ۹۰ درصد صنایع و نیروگاه ها وابسته به گاز هستند و بیش از ۳۰ هزار واحد صنعتی بزرگ و مهم کشور که ۹۰ درصد محصولات کشور را تولید می کنند از گاز استفاده می کنند.

اما کمبود گاز طبیعی در روزهای سرد سال و اولویت وزارت نفت در گازرسانی پایدار به بخش خانگی و تجاری موجب می شود حجم تخصیص گاز به عنوان سوخت پاک به نیروگاه ها و صنایع در این فصول محدود یا حتی قطع شود به همین دلیل هم آنها برای تولید خود مجبور به استفاده از سوخت های مایع(از جمله مازوت نفت کوره و نفت گاز) هستند.

این در حالی است که طبق اعلام وزارت نفت ایران در امسال روزانه حدود ۳۰۰ میلیون مترمکعب ناترازی گاز دارد.(این مقدار در سال ۱۴۰۰ حدود ۲۰۰ میلیون مترمکعب در روز بود.)

دردِ بی درمانِ کمبود گاز یا سیاست گذاری غلط؟

از طرف دیگر طی چند سال اخیر خبرهای متعددی از افت فشار گاز از میدان مشترک پارس جنوبی و دیگر میادین گازی ایران به گوش می رسد که نشان می دهد اگر چاره ای اساسی اندیشیده نشود این ناترازی همچنان روندی افزایشی خواهد داشت.

شاید ساده ترین اقدام اجرای طرح های بهینه سازی مصرف انرژی و فرهنگ سازی آن باشد که نیاز به مدت زمان بیشتری برای کسب نتیجه دارد.

هر از گاهی هم پیشنهادهایی درباره اعمال سیاست های قیمتی و افزایش نرخ گازبها مطرح می شود که با توجه به شرایط سخت اقتصادی موجود کشور تاکنون مورد توجه و بررسی قرار نگرفته است.

به هرحال واقعیت این است که با سیاست بلندمدت حاکمیتی برای گازرسانی به قریب به اتفاق شهرها و روستاهای کشور پس از انقلاب اسلامی و درحالی که ایران هم دومین دارنده ذخایر گازی دنیاست اکنون چاره ای جز اعمال سیاست های جدید مانند استفاده از دیگر انرژی ها و تنوع بخشی به سبد سوخت کشور نیست.

به این ترتیب با توسعه بخش های فعال در انرژی کشور وزارت نیرو هم می تواند از انرژی هسته ای انرژی های تجدیدپذیر برق آبی و … برای تولید برق پایدار در همه فصل های سال بهره ببرد.

در جدول زیر به خوبی مشاهده می کنید که سهم گاز طبیعی در تولید برق کشور به طور عجیبی نسبت به دیگر کشورهای جهان بیشتر است و در همین رابطه نیاز مبرم به بهره مندی از دیگر انرژی ها در کشور مشهود است.

۲۲۳۲۲۳