ترامپ ۲۰۲۴ با ترامپ ۲۰۲۰ چه تفاوت‌هایی دارد؟

از تبلیغ رمزارز تا کشیدن ترمز تحریم؛

گروه سیاسی خبرگزاری علم و فناوری نتکانف– مریم خرمائی: «می‌خواهم تا حد امکان کمتر از اهرم تحریم استفاده کنم»؛ این جمله را مردی می‌گوید که طی چهار سالی که کلید کاخ سفید را در اختیار داشت، رویکرد «فشار حداکثری» را علیه ایران اتخاذ و تا آنجا که می‌توانست بر اهرم تحریم تکیه کرد.

«دونالد ترامپ» نامزد جمهوری‌خواه گود انتخابات ۲۰۲۴ و رئیس‌جمهور تک‌دوره‌ای آمریکا در بازه زمانی ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰، در اظهاراتی که در «کلوپ اقتصادی نیویورک» داشت، دلیل این تغییر رویکرد ۱۸۰ درجه‌ای را تأثیر منفی تحریم بر ارزش و جایگاه جهانی دلار عنوان کرد و با اشاره ضمنی به تلاش کشور‌هایی مانند چین، ایران و روسیه برای استفاده از ارز‌های ملی در مبالات جهانی گفت: خود من یکی از کاربران (ابزار) تحریم بودم… (بعداً هم) از آن علیه کشور‌هایی که مستحق آن هستند به شکل قدرتمندانه‌ای استفاده خواهم کرد و سپس آنها را لغو می‌کنم، چون تحریم درنهایت باعث مرگ دلار می‌شود.

عمل‌گرا یا اهل‌معامله؟ اینکه شما کدام‌یک از این دو صفت را به ترامپ نسبت می‌دهید، فرقی در این واقعیت ایجاد نمی‌کند که رهبر فعلی یکی از دو حزب اصلی آمریکا، بسته به تحولات بیرونی، به دنبال بازتعریف کارکرد یکی از اصلی‌ترین ابزار‌های سیاست خارجی ایالات متحده است.

اظهارات اخیر ترامپ می‌تواند نتکانف تائیدی باشد بر کارآمد بودن ابتکارعمل دلارزدایی از روابط تجاری «باشگاه کشور‌های مورد تحریم آمریکا» که بعد از حمله روسیه به اوکراین (ازآنجاکه مسکو هم طعم تحریم‌های واشنگتن و متحدان اروپایی) را چشید، با پشتکار بیشتری پیگیری شد و به چارچوب‌هایی چون سازمان همکاری شانگهای و بریکس هم راه یافت.

اما این اولین بار نیست که در طول کارزار انتخاباتی ۲۰۲۴، ترامپ کشتی حزب جمهوری‌خواه را به مسیری متفاوت از گذشته سوق می‌دهد.

دیدگاه او درباره رمزارز هم چرخشی ۱۸۰ درجه‌ای را به خود دیده است تا آنجا که او دیگر آن مردی نیست که سال ۲۰۱۹ از ارز دیجیتال به‌عنوان ابزاری یاد کرد که می‌تواند تسهیل‌کننده رفتار‌های غیرقانونی چون تجارت مواد مخدر باشد. اکنون (۲۰۲۴) او در مقام نامزدی که می‌خواهد یک‌بار دیگر بخت خود را برای ورود به کاخ سفید بیازماید، تصمیم گرفته که آمریکا را به «پایتخت کریپتو جهان» تبدیل کند.

کارشناسان می‌گویند او از این تغییر رویکرد دو هدف را دنبال می‌کند:

*تأثیر بر سیاست پولی آمریکا و مقابله با فضای مالی سنتی که در انحصار فدرال رزرو است.

*جذب رأی‌دهندگان جوانی که در شبکه‌های اجتماعی فعال و به تب سرمایه‌گذاری روی ارز‌های دیجیتال مبتلا هستند.

با این اوصاف، ترامپ با در نظر گرفتن تحولات بازار، مخاطبان خود در عرصه اقتصاد را در دوراهی انتخاب او به‌عنوان یک فرد عمل‌گرا یا اهل‌معامله قرار داده است.

نامزد انتخابات آمریکا در خصوص حق سقط جنین و لقاح مصنوعی هم رویکردی مشابه را انتخاب کرده است: حرکت در خلاف عقربه‌های ساعت حزب جمهوری‌خواه.

او برخلاف رویکرد غالب هم‌حزبی‌هایش که ریشه در آموزه‌های دین مسیحیت دارد، از ممنوعیت سرتاسری سقط جنین تحت قانون فدرال فاصله گرفته و می‌گوید این ایالت‌ها هستند که باید با توجه به شرایط و بافت فرهنگی درباره این مسئله مهم تصمیم بگیرند.

اینکه دولت و مؤسسات ارائه‌دهنده بیمه درمانی خدمات لقاح مصنوعی (IVF) را تحت پوشش قرار دهند هم ازجمله آن کار‌هایی است که ترامپ برای جلب آرای مخاطب خاص (زنان) یا دست‌کم نشان دادن چهره‌ای معتدل از خود متناسب با تغییرات اجتماعی انجام می‌دهد، هرچند از سوی هم‌حزبی‌هایش به دور شدن از مذهب متهم شود.

در جایگاه سیاستمدار، آدم‌ها می‌توانند بسته به تغییر ذائقه افکار عمومی و شرایط میدانی، نظر خود را عوض کنند. «کامالا هریس» نامزد دموکرات صحنه انتخابات آمریکا هم از این قاعده مستثنا نیست. 

او هم‌ زمانی مخالف سرسخت استفاده از تکنیک شکست هیدرولیکی یا «فرکینگ» برای استخراج نفت و گاز بود، اما اکنون برای جلب رأی‌دهندگان جامعه صنعتی رویکرد خود را تغییر داده است.

بامداد چهارشنبه ساعت ۴:۳۰ به وقت تهران (سه‌شنبه ۹ شب به وقت شرق آمریکا)، دو نامزد نهایی صحنه انتخاباتی ایالات متحده نخستین مناظره تلویزیونی خود را به میزبانی شبکه «ان‌بی‌سی نیوز» انجام می‌دهند.

اما آنچه هریس را در مناظره با ترامپ آسیب‌پذیر می‌کند، تغییر رویکردش در باب مسائل اخلاقی است. درحالی‌که ترامپ می‌تواند برای تغییر موضعش در قبال تحریم، رمزارز و حتی مسائل بهداشتی حوزه باروری به روابط حاکم بر دنیای واقعی تکیه کند، آیا رقیب دموکرات او هم برای توجیه تغییراتش به همان اندازه خوش‌شانس هست؟ مثلاً آیا او می‌تواند بگوید که چرا زمانی که دادستان کل کالیفرنیا بود از مجازات اعدام حمایت کرد حال‌آنکه در حال حاضر چنین نگرشی ندارد یا چرا او که زمانی کاهش مقدار وثیقه نقدی را پاداشی به جنایتکاران تلقی می‌کرد، اکنون خواستار اصلاح قانون به نفع حذف وثیقه نقدی است؟

زمانی مرگ و زندگی یا آزادی مردم در گرو اعتقاداتی بوده که اکنون هریس آنها را ۱۸۰ درجه تغییر داده است و این چیزی نیست که رقیب جمهوری‌خواه از آن چشم‌پوشی کند.