لرستان؛ فرصت تولید و تجارتِ صنعت شیلات

نتکانف/لرستان صنعت آبزی پروری در لرستان به عنوان یکی از مهمترین زیربخش های اقتصادی در تامین امنیت غذایی، تجارت، اشتغال زایی و محرومیت زدایی از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و می تواند در اقتصاد استان نقش آفرینی کند.

صنعت شیلات یکی از پویاترین بخش های کشاورزی و نقش آن در تامین قسمتی از پروتیین با ارزش جامعه و حصول منابع ارزی و درآمد ملی بر هیچ کسی پوشیده نیست و این صنعت می تواند نقش بسیار مهمی در درآمدزایی، اشتغال و تامین نیازهای پروتیینی مردم داشته باشد.

در این بین آبزی پروری از مزیت های مهم اقتصادی لرستان بوده و در حالی گوی سبقت تولید ماهی و به ویژه ماهیان سرد آبی مانند قزل آلا و آزاد را از سایر استان های غیر ساحلی ربوده که علاوه بر جلوگیری از فرار سرمایه گذاری های بومی خود خوشبختانه سرمایه گذاران مشتاق ماهیان سرد آبی کشور فرانسه موفق به همکاری های فی مابین تکثیر، پرورش و تخم چشم زده قزل آلا در مناطق مستعد استان کرده اند به طوری که نام لرستان در این عرصه نیز جهانی شده و باید استفاده بهینه را از این موقعیت ببریم.

سیدعماد شاهرخی رییس سازمان جهاد کشاورزی لرستان در خصوص صنعت شیلات و جایگاه استان در گفت وگو با نتکانف اظهار کرد: یکی از اولویت های وزیر جهاد کشاورزی توسعه زیرساخت های آبزی پروری و افزایش تولید در این بخش بوده که یکی از راه های آن استفاده از استخرهای دومنظوره است.

ایجاد اشتغال مولد و توسعه آبزیان پرورشی در لرستان

وی با اشاره به استفاده از استخرهای آب مزارع به صورت دومنظوره، افزود: کشاورزان می توانند از استخرهای آب خود به عنوان حوضچه های پرورش ماهی استفاده کرده و همچنین با آبی غنی شده به کشاورزی بپردازند و در کنار درآمد کشاورزی از پرورش ماهی نیز درآمدی برای خود و خانواده شان داشته باشند و یا یک یا چند نفر را مشغول به کار شوند.

شاهرخی بیان کرد: استفاده دو منظوره از استخرها در مزارع باعث ایجاد اشتغال مولد و توسعه آبزیان پرورشی در لرستان و به ویژه بهبود کیفیت خاک کشاورزی خواهد شد.

رییس سازمان جهاد کشاورزی لرستان با اشاره به پتانسیل خوب استان در حوزه آبزی پروری، ادامه داد: لازم است در این زمینه فرهنگ سازی و اطلاع رسانی شود تا شاید کشاورزان به این سمت سوق داده شده و به بهره وری بالاتر برسیم و همچنین در امر اشتغالزایی نیز فعالیتی انجام داده باشیم.

وی بیان کرد: طی یک دوره پنج ساله و با سرمایه گذاری شش میلیارد تومان با استفاده از استخرهای دومنظوره می توان برای 400 نفر اشتغال ایجاد و با توجه به ظرفیت های حوزه آبزی پروری استان می توانیم یکی از استان های پیشرو در این زمینه باشیم.

شاهرخی ادامه داد: حدود چهار تا پنج هزار استخر دو منظوره کشاورزی در لرستان داریم که از آب چاه های کشاورزی، ایستگاه های پمپاژ، رودخانه ها و سدهای خاکی و رسوبی استفاده می کنند.

رییس سازمان جهاد کشاورزی لرستان گفت: توسعه مجتمع های تولید ماهیان خاویاری در استان می تواند در تولید به ما کمک کرده هم اشتغال را بالا ببرند و هم کمک کنیم در ماهیان خاویاری و تولید شیلات و آبزیان به برندی در کشور تبدیل شویم.

تبدیل لرستان به قطب ماهیان خاویاری کشور

شاهرخی با بیان اینکه برنامه ما این است که لرستان را به قطب ماهیان خاویاری کشور تبدیل کنیم، ادامه داد: ما در حوزه ماهیان سردآبی بعد از استان های ساحلی بیشترین تولید را در استان داریم.

وی بیان کرد: به سمت ایجاد استخرهای پرورش ماهیان خاویاری رفتیم، در حال حاضر مجتمع سپیددشت که 2000 تن ظرفیت دارد زیرساخت ها را آماده کرده و به سرمایه گذار واگذار کردیم که در حال تجهیز کارگاه است.

رییس سازمان جهاد کشاورزی لرستان با اشاره به این که یک مجتمع 1000 تنی در فیروزآباد الیگودرز داریم که در حال تشریفات واگذاری است، تصریح کرد: پیشرفت فیزیکی 90 درصدی زیرساخت مجتمع خاویاری دیناروند شهرستان کوهدشت را داریم که هم می توانند در تولید به ما کمک کنند هم اشتغال را بالا ببرند و هم کمک کنیم در ماهیان خاویاری و تولید شیلات و آبزیان به برندی در کشور تبدیل شویم.

وی افزود: تولید 2200 تن ماهیان گرم آبی، 3100 قطعه ماهیان زینتی در لرستان ظرفیت هایی است که وجود دارد و باید از آن ها استفاده کرد.

شاهرخی تصریح کرد: 2400 کیلومتر طول رودخانه های ماست که در طرح تحولی شیلات برنامه ریزی کردیم 10 زیرساخت مجتمع ماهیان خاویاری را در طول رودخانه ها جانمایی کردیم و بعد از تامین اعتبارات تحولی بزرگ در حوزه شیلات و آبزیان خواهیم داشت.

رییس سازمان جهاد کشاورزی لرستان گفت: ایجاد زنجیره ارزش و افزایش سرانه مصرف آبزیان می تواند تولید را در بخش شیلات افزایش دهد.

وی با بیان اینکه بخش کشاورزی نقش مهمی در اقتصاد کشور دارد اظهار کرد: باید بهره وری را در این بخش افزایش دهیم، ادامه داد: برای بهره وری در بخش شیلات باید از مزارع سنتی به سمت مزارع مکانیزه حرکت کنیم. با انتقال تکنولوژی به مزارع شیلات می توان تولید را دو تا پنج برابر افزایش داد.

رییس سازمان جهاد کشاورزی لرستان گفت: ایجاد شبکه های فروش و بازاریابی، ایجاد زنجیره ارزش و افزایش سرانه مصرف آبزیان می تواند تولید را در بخش شیلات افزایش دهد.

لرستان ظرفیت کم نظیری برای اجرای طرح های پرورش ماهی دارد

مظفر جمالی نژاد مدیرکل دیوان محاسبات لرستان نیز در این رابطه گفت: استان لرستان ظرفیت کم نظیری برای اجرای طرح های پرورش ماهی دارد.

وی با بیان اینکه اجرای طرح های بخش شیلات استان، که نقش بسزایی در تولید و اشتغال استان دارند، افزود: استان لرستان ظرفیت کم نظیری برای اجرای طرح های پرورش ماهی دارد و می توان با سرمایه گذاری بخش خصوصی با تولید و پرورش ماهی به ظرفیت مطلوبی در تولید آبزیان دست یافت.

این مسیول خاطرنشان کرد: ظرفیت های بالایی در حوزه کشاورزی استان وجود دارد که تولید و ایجاد مزارع پرورش ماهی از جمله این ظرفیت ها محسوب می شود.

مدیرکل دیوان محاسبات لرستان با بیان این که ظرفیت های آبی و رودخانه ای استان بستری برای ایجاد طرح های اصولی پرورش آبزیان است، اظهار کرد: به کارگیری کارشناسی شده ی ظرفیت های رودخانه ای استان، نقش موثری در تولید و اشتغال زایی دارد.

جمالی نژاد با تاکید بر حمایت از سرمایه گذاری در استان، گفت: لازم است با برنامه ریزی از حضور سرمایه گذاران با ایجاد طرح های تولیدمحور و اشتغال زا حمایت شود.

قابلیت های متعدد وظرفیت های ناب لرستان در این بخش تا جایی است که مهدی شکوری معاون توسعه آبزی پروری سازمان شیلات ایران می گوید: حاشیه رودخانه های لرستان یک ظرفیت بالقوه برای احداث مراکز آبزی پروری ایجاد کرده است.

وی در گفت وگو با نتکانف اظهار کرد: لرستان از جهت رودخانه های وحشی که در آن وجود دارد می تواند ظرفیت استثنایی به حساب بیاید، حدود 2700 کیلومتر طول رودخانه های استان است و حاشیه رودخانه ها یک ظرفیت بالقوه برای احداث مراکز آبزی پروری ایجاد کرده که این ظرفیت طی سال های اخیر مورد توجه مدیریت شیلات لرستان نیز قرار گرفته و 10 مزرعه پرورش ماهیان خاویاری را در حاشیه این رودخانه ها به زودی خواهیم داشت.

میزان تولیدات ماهی قزل آلا لرستان در مسیر توسعه

معاون آبزی پروری شیلات ایران  بیان کرد: لرستان در چند ساله اخیر همواره جزء رتبه اول یا دوم تولید ماهی قزل آلا در کشور نیز بوده و این نشان دهنده تلاش آبزی پروران این استان است با همه مشقت، سختی و مرارت هایی که این کار دارد توانستند میزان تولیدات ماهی قزل آلا را در مسیر توسعه نگه دارند و 30 هزار تن تولید را رقم بزنند.

وی با بیان اینکه ما در تولید ماهی قزل آلا در آب های شیرین در جهان رتبه اول هستیم و در تولید قزل آلا در آب شیرین و شور رتبه دوم دنیا را به خود اختصاص دادیم، گفت: پیش از انقلاب میزان تولیدات آبزی پروری ما یک چهلم وضعیت کنونی بوده و می توان گفت اساساً اثری از آبزی پروری در پیش از انقلاب وجود نداشت.

این مسیول ادامه داد: اقدامات بسیار جزیی پیش از انقلاب اتفاق افتاده که به همت همه مردم و با مدیریت و درایتی که اعمال شده امروز در جایگاهی قرار داریم که در برخی از شاخه های آبزی پروری در رتبه های اول دنیا قرار داریم.

وی اضافه کرد: در تولید ماهی قزل آلا در آب های شیرین در جهان رتبه اول هستیم و در تولید قزل آلا در آب شیرین و شور رتبه دوم دنیا و در حوزه تولید ماهیان خاویاری جایگاه ما در رتبه سوم است.

این معاون سازمان شیلات بیان کرد: این به این مفهوم نیست که از تمام ظرفیت خود استفاده کردیم، خیلی از این اتفاقات خوب در لرستان افتاده است، لرستان پیش از انقلاب اسلامی عملاً یک یا دو ماهی پرورش ماهی قزل آلا را به خودش دیده بود.

شکوری یادآور شد: امروز ما 700 مزرعه در جای جای لرستان داریم که مشغول تولید هستند و بسیاری از کشاورزان کشت دو منظوره آبزی پروری و زراعت را انجام می دهند که همه اینها ثمره تلاش و همت خود مردم در درجه اول و حمایت و ریل گذاری دولت است .

معاون آبزی پروری سازمان شیلات ایران با اشاره به اینکه امیدوار هستیم که در ادامه این راه شاهد توسعه تولید ماهیان خاویاری در لرستان باشیم، تصریح کرد: 10 نقطه جغرافیایی برای این کار انتخاب شده که امیدوار هستیم با جذب سرمایه گذار و سرمایه گذاری بیشتر منجر به تولید ماهیان خاویاری بیشتر در لرستان شود.

وی گفت: امیدواریم با سرمایه گذاری در حوزه فرآوری در لرستان و دیگر استان ها ماهی و انواع آبزیان بیش از امروز در سفره مردم لرستان و همه مردم ایران قرار بگیرد.

تلاش ما ایجاد زنجیره ارزش شیلات در لرستان است

سیروس ابراهیمی معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری لرستان نیز با بیان اینکه تلاش داریم در بحث شیلات زنجیره ارزش را در استان ایجاد کنیم،اظهار کرد: امنیت غذایی از زمانی که بشر خلق شده یکی از دغدغه های جدی بوده و بدون صرف غذا حیات امکان ندارد بنابراین در دانش امروزی بشر به عنوان نیاز پایه ایی بیان شده است.

وی افزود: شیلات یکی از زیربخش های امنیت غذایی و اقتصادی است، در تعریف امنیت غذایی، کارآفرینی، اشتغال و یکی از حوزه های اقتصادی امروز بشر است. این حوزه قبلاً زیاد مورد توجه نبود ولی در حال حاضر در کلیه استان ها مورد توجه قرار گرفته و به عنوان یک بخش اقتصادی است.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری لرستان افزود: کشور ما نیز می تواند در بخش شیلات حرفی برای گفتن داشته باشد که علاوه بر تامین نیاز روزمره مردم مازاد تولید را صادر کنیم.

وی افزود: 2500 کیلومتر طول رودخانه های استان است و آب و هوایی مناسب برای این کار داریم، اقلیم متفاوتی داریم که باعث شده بتوانیم استان موثری در حوزه شیلات باشیم.

ابراهیمی تصریح کرد: شاهد آهنگ و حرکت جدیدی در حوزه جهاد کشاورزی و شیلات هستیم، برنامه چهار ساله ای که برای لرستان ترسیم کردیم افقی برای دستگاه های اجرایی تعیین کردیم که معلوم است سالانه چقدر باید رشد داشته و رشد اقتصادی چند درصد است. افقی که برای شیلات ترسیم شده دو برابر شدن افزایش ظرفیت بوده که طی یک سال زیرساخت 10 هزار تن آماده شده است.

 وی افزود: دو سال است که ماهیان خاویاری را لرستان امتحان کردیم که پاسخ داده است و کمیت و کیفیت خوبی دارد. استان آماده ارایه تسهیلات ارزان قیمت برای ایجاد مزرعه های پرورش ماهیان خاویاری به متقاضیان است.

ابراهیمی با بیان اینکه استان روان آب های خیلی خوبی دارد و این امر می تواند در حوزه پرورش ماهیان موثر باشد، ظرفیت تولید ماهی و آبزیان در لرستان را سالانه 31 هزار تُن اعلام کرد و گفت: برنامه ما این است که این میزان در سال 1402، حداقل به 35 هزار تُن در سال برسانیم.

او با اشاره به برنامه ریزی برای توسعه پرورش و تولید ماهیان خاویاری در لرستان افزود: از نظر کارشناسان استان می تواند به قطب تولید و پرورش ماهیان خاویاری در کشور تبدیل شود.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری لرستان با اشاره به پیگیری صورت گرفته برای سرمایه گذاری 700 میلیارد تومانی قرارگاه خاتم در این حوزه در استان، گفت: با این امر، زیرساخت های مورد نیاز پرورش ماهیان خاویاری را در 10 مجتمع آماده خواهیم کرد.

وی افزود: به کسانی که در زمینه تولید ماهیان خاویاری تمایل به کار و تولید دارند تسهیلات ارزان قیمت و تا حد امکان زیرساخت های لازم داده خواهد شد.

شیلات لرستان نیازمند مراکز فناورانه و صنایع فراوری غذایی و دارویی است

در این رابطه علی حقی زاده عضو هییت علمی دانشگاه لرستان با بیان اینکه با توجه به ارزش اقتصادی آب، فقط تولید ماهی کافی نیست، گفت: شیلات لرستان نیازمند مراکز فناورانه و صنایع فراوری غذایی و دارویی است.

وی با بیان اینکه 130 رودخانه دایمی و فصلی با طول 2500 کیلومتر در لرستان وجود دارد که ظرفیت زیادی در این منطقه محسوب می شود صنعت شیلات را اقیانوسی از فرصت ها دانست.

این عضو هییت علمی دانشگاه لرستان با بیان اینکه اهمیت این رشته تا آنجایی است که در تجمیع رشته ها تنها رشته ای که تجمیع نمی شود شیلات است، اضافه کرد: سالانه 30 هزار تن ماهی در لرستان تولید می شود.

وی با بیان اینکه لرستان دارای 700 مزرعه پرورش ماهی است، افزود: با توجه به ارزش اقتصادی آب، فقط تولید ماهی کافی نیست و باید به سمت تولید فرآورده های پایین دستی، مراکز فناورانه و صنایع فراوری غذایی و دارویی در حوزه شیلات برویم.

حقی زاده بر ایجاد کارخانجات فراوری محصولات پایین دستی صنعت شیلات در لرستان تاکید و اظهار کرد: 20 فرآورده آبزی در کشور داریم که علاوه بر جنبه تغذیه ای و جنبه دارویی آن مهم است؛ در لرستان نیز باید یک سری مراکز رشد و  پژوهشکده های مرتبط با رشته شیلات ایجاد شود.

وی با بیان اینکه ماهیان به صورت خام به فروش می رسد و ضرورت دارد صنایع مرتبط با این امر ایجاد شود، تاکید کرد: در این راستا به دنبال ایجاد رشته مهندسی صنایع غذایی در دانشگاه لرستان هستیم تا با اخذ مجوز این رشته به اهدافی که مدنظر است برسیم.

لرستان می تواند بیش از 150 هزار تن آبزی تولید کند

همچنین کیارش بیرانوند مدیرکل شیلات لرستان در گفت وگو با نتکانف اظهار کرد: لرستان ظرفیت خیلی خوبی دارد و باید این ظرفیت را معرفی کرد تا شرایط برای جذب سرمایه گذار بخش خصوصی مهیا شود.

وی با بیان اینکه لرستان می تواند بیش از 150 هزار تن آبزی تولید کند، گفت: رودخانه ها، پایین دست سدها نظیر سیمره و مناطقی در شول آباد الیگودرز ظرفیت های خوبی برای پرورش آبزیان است و شول آباد ظرفیت ایجاد 50 مجتمع آبزی پروری را دارد.

بیرانوند با بیان اینکه لرستان فرصت تولید و تجارتِ صنعت شیلات است، خاطرنشان کرد: تاکنون 300 تن به روسیه، 100 تن آذربایجان و 700 تن ماهی گرمابی به کشور عراق صادرات داشته ایم.

وی اضافه کرد: 2400 کیلومتر رودخانه ها داریم که صیادهای محلی از نقاط مختلف استان از این منابع آبی صید می کنند و پرورش ماهی در قفس نیز انجام می شود.

این مسیول با اشاره به حوزه تکثیر، گفت: در این حوزه 36 مزرعه مجاز در استان وجود دارد که ظرفیت آنها بیش از 250 میلیون است که امیدواریم تولید آنها در 1403 به 150 میلیون در سال برسد.

وی ادامه داد: در این راستا هم نیاز استان مرتفع می شود و نیازهای استان های همجوار نیز تامین خواهد شد.

مدیرکل شیلات لرستان اظهار کرد: در راستای اصلاح نژاد خوب پیش رفته ایم و در این حوزه به تولید 60 میلیون بچه ماهی رسیده ایم.

او اظهار کرد: مقدمات ایجاد پنج مجتمع تولید گوشت خاویاری را در استان بنا نهادیم و چنانچه این مجتمع ها به بهره برداری برسند حداقل پنج هزار تن گوشت به ظرفیت تولید گوشت خاویاری در استان اضافه می شود.

وی از تولید 500 کیلوگرم تولید خاویار و 150 تن گوشت ماهی خاویار در استان خبر داد و گفت: پیش بینی این است در سال آینده ظرفیت تولید دو برابر شود.

مدیرکل شیلات لرستان با بیان اینکه در حوزه تولید ماهیان زینتی در استان هم کارهای انجام شده و هم اکنون بین 3 میلیون و 300 هزار قطعه تا 3 میلیون و 500 هزار قطعه ماهی زینتی در استان تولید می شود، بیان کرد: همچنین روی تولید زالو و خرچنگ و گونه های مختلف مانند میگوی آب شیرین نیز کار کردیم.

بیرانوند با بیان اینکه مشاورینی را به استان های جنوبی فرستادیم تا در مورد تولید ماهیان خاویاری مطالعاتی داشته باشند، بر آبزی مصرفی در استان تاکید کرد.

شیلات می تواند به اقتصاد لرستان کمک کند

اهمیت بالای صنعت آبزی پروری در لرستان و کمکی که به استان می تواند داشته باشد تا حدی قابل توجه بوده که سید حمیدرضا کاظمی نماینده مردم پلدختر و معمولان در مجلس بر آن صحه می گذارد و می گوید: در اولویت قرار دادن برنامه های شیلات می تواند به اقتصاد استان کمک کند.

وی با بیان اینکه وجود 2400 کیلومتر روان آب می توان در اقتصاد و اشتغال استان لرستان نقش آفرینی کند، ادامه داد: ایران و لرستان استحقاق چند برابر کردن این آمار را طی چند سال آینده دارد.

کاظمی افزود: همراهی، همدلی و توجه مرکز به بخش شیلات لرستان همچنین در اولویت قرار دادن برنامه های این حوزه می تواند به اقتصاد استان کمک کند.

این نماینده مجلس گفت: استان لرستان با اینکه جزو مناطق ساحلی نیست اما وضعیت نسبتا خوبی در این حوزه دارد.

لرستان الگوی مکانیزاسیون و بیوتکنولوژی پرورش آبزیان به ویژه خاویار

 سیدحسین حسینی رییس سازمان شیلات کشور نیز در خصوص جایگاه لرستان در بخش شیلات گفت: این استان الگوی مکانیزاسیون و بیوتکنولوژی پرورش آبزیان به ویژه خاویار برای سایر استان هاست.

وی اضافه کرد: طرح نانو حباب لرستان یک انقلاب در افزایش بهره وری شیلات است که بین 30 تا 40 درصد تولید آبزیان را افزایش می دهد.

رییس سازمان شیلات کشور گفت: لرستان به عنوان تنها استان داخلی برای اجرای شهر خاویار با اعتبار 700 میلیارد تومان از محل اعتبارات مولدسازی کشور قرار گرفت.

حسینی بیان کرد: با توجه به همتی که مسیولان داشتند در لرستان بیش از پنج مجتمع بزرگ شیلاتی با نگاه خاویار به تعداد مجتمع های که الان انجام شده با یک کار انقلابی در دستور کار قرار داده شده است.

وی بیان کرد: از محل مولدسازی وزارت جهاد کشاورزی لرستان یکی از استان هایی بوده که از محل طرح ربیع قرارگاه خاتم، پروژه 700 میلیارد تومانی برای آن تعریف شده است.

حسینی تصریح کرد: در حوزه ایجاد زنجیره های ارزش نیز لرستان به عنوان پایلوت انتخاب شد که نشان دهنده استعدادهای استان و پیشرو و پیشران بودن آن است.

رییس سازمان شیلات ایران افزود: در این مجتمع قبل از کلنگ زنی کار شروع شده و ما آمدیم بگوییم مردم این کار برای شماست و این اتفاق در جایی افتاده که در همین استان برای اولین بار در منطقه سردسیر خاویار استحصال می شود.

وی بیان کرد: از نگاه اشتغال، معیشت و ارز آوری و سهم آبزیان در استان قابل اهمیت است و امیدواریم شاهد شهر شیلاتی در منطقه باشیم که دور از ذهن نیست.

حسینی افزود: فراخوان و کارهای ایجاد شهر شیلاتی انجام شده و امیدواریم خیلی زود شاهد رونق شیلات در این منطقه باشیم.

رییس سازمان شیلات ایران گفت: لرستان به جمع 22 استان کل کشور در حوزه پرورش ماهیان خاویاری پیوسته و با پنج مجتمع بزرگ به ظرفیت کشور اضافه و خودش به قطب پرورش ماهیان خاویاری تبدیل خواهد شد.

به گزارش نتکانف، با ایجاد زیرساخت های مناسب در حوزه شیلاتی، لرستان ظرفیت چند برابری تولید آبزیان و عرضه آنها با قیمت مناسب به بازار را دارد و می توان با استفاده از این پتانسیل قابل توجه آمار بیکاری را در استان کاهش داد و اقتصاد خانوارهای لرستانی را متحول کرد.

پایان خبر نتکانف