شناسایی علایم آلزایمر 17 سال زودتر

آفتاب نیوز :

اختلال زوال عقل و بیماری آلزایمر 15 تا 20 سال قبل از ظهور دارای اولین علایم بالینی بدون علامت است. یک تیم تحقیقاتی با استفاده از یک حسگر ایمنی مادون قرمز توسعه یافته در بوخوم آلمان، قادر به شناسایی علایم بیماری آلزایمر در خون تا 17 سال قبل از ظهور اولین علایم بالینی است. این حسگر تا شدن اشتباه بیومارکر پروتیین آمیلویید بتا را تشخیص می دهد. با پیشرفت بیماری، این تا شدن های نادرست باعث ایجاد رسوبات مشخصه ای در مغز می شود که اصطلاحاً به آن پلاک می گویند. 

پروفسور کلاوس گرورت (Klaus Gerwert) مدیر موسسه مرکز تشخیص پروتیین (PRODI) در دانشگاه روهر بوخوم در این باره می گوید: هدف ما تعیین خطر ابتلا به زوال عقل با یک آزمایش خون ساده حتی قبل از تشکیل پلاک های سمی در مغز است تا اطمینان حاصل کنیم که درمان می تواند به موقع شروع شود. 

در این پژوهش، محققان پلاسمای خون شرکت کنندگان را برای نشانگر های زیستی احتمالی آلزایمر تجزیه و تحلیل کردند. نمونه های خون بین سال های 2000 تا 2002 گرفته شده و سپس منجمد شده بودند.

در آن زمان، شرکت کنندگان در این آزمایش بین 50 تا 75 سال سن داشتند و هنوز بیماری آلزایمر در آن ها تشخیص داده نشده بود. برای مطالعه حاضر، 68 شرکت کننده انتخاب شدند که در طی 17 سال پیگیری با بیماری آلزایمر تشخیص داده شده بودند و با 240 فرد کنترل بدون بیماری مقایسه شدند.

سنسور ایمنی مادون قرمز 68 شرکت کننده که بعداً به بیماری آلزایمر مبتلا شده بودند را با درجه بالایی از دقت آزمایش شناسایی کرد. برای مقایسه، محققان سایر نشانگر های زیستی را با فناوری مکمل و بسیار حساس SIMOA به ویژه نشانگر زیستی P-tau181 که در حال حاضر به عنوان یک نشانگر زیستی امیدوار کننده در مطالعات مختلف پیشنهاد شده است، مورد بررسی قرار دادند.

در ادامه محققان اعلام کردند: ما در کمال تعجب متوجه شدیم که غلظت پروتیین فیبر گلیال (GFAP) می تواند بیماری را تا 17 سال قبل از مرحله بالینی نشان دهد، حتی اگر دقت بسیار کمتری نسبت به حسگر ایمنی مادون قرمز داشته باشد. با این حال، با ترکیب آمیلویید بتا شدن تا شدن و غلظت GFAP، محققان توانستند دقت آزمایش را در مرحله بدون علامت افزایش دهند.

محققان بوخوم امیدوارند: تشخیص زودهنگام مبتنی بر آمیلویید-بتا به استفاده از دارو های آلزایمر در مراحل اولیه کمک کند که تاثیر قابل توجهی بر بهبودی داشته باشند. کلاوس گرورت می گوید: ما قصد داریم از آزمایش تا شدن اشتباه برای ایجاد یک روش غربالگری برای افراد مسن و تعیین خطر ابتلا به زوال عقل آلزایمر استفاده کنیم. 

گرورت در پایان می گوید: در آزمایش هایی که تا به امروز انجام گرفته اند، پلاک ها یا مستقیماً در مغز با فناوری پیچیده و گران قیمت اسکن PET شناسایی می شوند یا به طور غیرمستقیم به روشی کمتر پیچیده با استفاده از غلظت های نشانگر زیستی پروتیین در مایع مغزی نخاعی به دست آمده با روش ELISA یا فناوری طیف سنجی جرمی تعیین می شوند.

بر خلاف تشخیص پلاک ایجاد شده، حسگر ایمونو مادون قرمز نشان دهنده تاخوردگی اشتباه آمیلویید بتا است که باعث رسوب پلاک بعدی می شود. گرورت خاطرنشان می کند: با این حال، هنوز بحث برانگیز است که آیا این تا شدن نادرست علت بیماری آلزایمر است یا اینکه فقط یک عامل همراه است.

این تیم تحقیقاتی نتایج به دست آمده با حسگر ایمنی مادون قرمز را در آخرین شماره ژورنال تخصصی Alzheimer’s & Dementia: The Journal of the Alzheimer’s Association منتشر کرده است.